Hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, việc trẻ bị táo bón dường như đã trở thành “chuyện thường tình” khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng. Với những cách trị táo bón cho trẻ theo dân gian dưới đây, nỗi lo lắng của cha mẹ sẽ sớm “tan theo mây khói”!

Tìm hiểu về táo bón ở trẻ

Táo bón là một bệnh rối loạn tiêu hóa khá phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi đặc biệt là trẻ nhỏ. Trẻ bị táo bón thường đại tiện không hết hoàn toàn, số lần đại tiện ít, đại tiện khó khăn, đau rát khi đại tiện, thậm chí chảy máu hậu môn. Nhận biết một số dấu hiệu táo bón ở trẻ , chẳng hạn như:

  • Đi tiêu ít hơn: Trẻ sơ sinh đi tiêu ít hơn 2 lần mỗi ngày. Trẻ 6 – 12 tháng đại tiện ít hơn 3 lần/tuần. Trẻ trên 1 tuổi đi ngoài ít hơn 2 lần mỗi tuần.
  • Chất thải rắn đường ruột hoặc dạng hạt có bề mặt nứt nẻ.
  • Trẻ bị cứng bụng, chướng bụng, đại tiện khó khăn.

Đồng thời, các cha mẹ cũng nên chú ý xem hình dáng phân, có nhiều vết nứt trên bề mặt hay có dạng hạt và cứng không. Ngoài ra, bé có thể có dấu hiệu căng cứng bụng, chướng bụng và khó đi tiêu.

Nguyên nhân táo bón ở trẻ em

Trẻ thường xuyên bị táo bón và tình trạng này có thể sẽ không bao giờ được cải thiện hoặc điều trị mãi không dứt. Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ em là gì? Theo chuyên gia nhận định, có 3 nhóm nguyên nhân gây táo bón ở trẻ:

Dinh dưỡng không hợp lý

Chế độ ăn uống là một trong những nguyên nhân chính gây táo bón ở trẻ. CỤ thể:

  • Chế độ ăn ít chất xơ: Táo bón phổ biến ở nhiều trẻ khi thức ăn không chứa đủ chất xơ. Nguyên nhân có thể do trẻ ăn quá ít rau củ quả nhưng lại tiêu thụ nhiều đạm động vật.
  • Bé uống ít nước: Khi bé không được cung cấp đủ lượng nước cần thiết hàng ngày sẽ dễ khiến phân đặc và cứng. Điều này có thể dẫn đến lưu thông kém, thức ăn ở lại lâu hơn trong ruột kết và mất nước có thể khiến trẻ bị táo bón.
  • Sữa công thức: Loại sữa công thức này chứa nhiều đạm, sắt, canxi, photpho, chất xơ… Nếu mẹ không pha chế theo hướng dẫn cũng có thể là nguyên nhân khiến bé bị táo bón.

Ảnh hưởng từ một số bệnh lý

Ngoài nguyên nhân dinh dưỡng, táo bón ở trẻ em có thể do nhiều bệnh lý gây ra:

  • Phình đại tràng bẩm sinh: Đây là tình trạng bẩm sinh khiến một đoạn đại tràng không co thắt được khiến chất thải bị kẹt lại trong lòng đại tràng, khó lưu thông phân ra ngoài cơ thể và gây táo bón ở trẻ.
  • Mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột: Trẻ bị tiêu chảy hoặc viêm đường hô hấp như ho, viêm họng, viêm phổi… thường xuyên phải dùng kháng sinh đường uống. Thuốc kháng sinh không những tiêu diệt được vi khuẩn có hại mà còn tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi, làm mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, lâu ngày khiến trẻ bị táo bón.
  • Yếu hoặc liệt cơ thành bụng do nguyên nhân thần kinh: Cơ bụng đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhu động ruột. Khi các cơ bị liệt hoặc yếu, phản xạ đại tiện của trẻ sẽ yếu đi hoặc mất đi, lâu ngày sẽ dẫn đến tình trạng táo bón.

Do tâm lý và thói quen sinh hoạt không hợp lý

  • Nguyên nhân tâm lý: Hầu hết trẻ em hiện nay thường không chịu đi đại tiện là do sợ nhà vệ sinh bẩn, sợ nứt hậu môn hoặc bị la mắng vì đi đại tiện không đúng cách dẫn đến mất phản xạ đại tiện và nghiêm trọng hơn là tình trạng táo bón.
  • Ít vận động: Sau khi trẻ lớn lên, cha mẹ thường cho trẻ xem tivi, chơi điện tử, ngồi học bài một chỗ trong thời gian dài cũng sẽ dẫn đến cơ bụng yếu, nhu động ruột kém. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng táo bón mãn tính ở trẻ.

Phụ huynh nên tìm hiểu cách khắc phục sớm tình trạng táo bón ở trẻ để tránh để lại biến chứng nghiêm trọng sau này. Tìm hiểu thêm về táo bón ở trẻ tại https://fitobimbi.vn/cham-soc-tre/tieu-hoa/tre-so-sinh-bi-tao-bon/ nhé.

Cách trị táo bón cho trẻ theo dân gian

Khi đã xác định được nguyên nhân khiến trẻ bị táo bón, cha mẹ mới có thể có những phương pháp điều trị táo bón cho trẻ phù hợp.

95% táo bón ở trẻ em là táo bón chức năng, một số ít là táo bón bệnh lý. Vì vậy, để trẻ sớm khỏi bệnh, mẹ nên thay đổi một số thói quen xấu của trẻ và áp dụng một số bài thuốc dân gian trị táo bón cho trẻ như sau:

Rau diếp cá

Sử dụng rau diếp cá là một trong những cách dân gian chữa táo bón ở trẻ hiệu quả. Tuy mùi tanh có thể hơi khó chịu nhưng loại rau này lại chứa rất nhiều chất xơ, tốt cho hệ tiêu hóa của bạn.

Cách làm:

  • Chuẩn bị: 30 gam diếp cá tươi hoặc 10 gam diếp cá khô.
  • Cách dùng: diếp cá tươi, mẹ cần phơi khô rồi pha như trà, cho bé uống nhiều lần trong ngày. Bạn có thể xay rau diếp cá tươi và lấy nước uống mỗi ngày 1 ly, hoặc ăn sống với cá và các món ăn khác để tăng tác dụng điều trị táo bón.

Mật ong

Mật ong có nhiều công dụng quý đối với sức khỏe như tăng cường hệ miễn dịch, giải độc, kháng khuẩn, ức chế sự phát triển của các chất có hại trong đường ruột.

Đặc biệt, mật ong giàu vitamin C và nước, đồng thời giúp đưa nhiều chất lỏng vào ruột, bôi trơn đường tiêu hóa, làm mềm phân. Mẹ có thể áp dụng cách dân gian trị táo bón cho trẻ bằng mật ong theo hướng dẫn sau.

Lưu ý mật ong chỉ thích hợp cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên.

Cách làm:

  • Chuẩn bị: 100ml mật ong nguyên chất, 1 ly sữa ấm.
  • Cách dùng: Mẹ cho mật ong vào ly sữa, khuấy đều và uống hết một lần. Cho bé uống trước bữa ăn vào buổi sáng để kích thích nhu động ruột và hình thành thói quen đi tiêu đều đặn mỗi ngày.

Mè (vừng) đen

Tinh dầu và chất xơ trong mè đen giúp bôi trơn ruột, tăng khối lượng phân và thúc đẩy quá trình tiêu hóa diễn ra nhanh hơn. Nó cũng là vị thuốc nhuận tràng và được Đông y ưa chuộng trong nhiều bài thuốc dân gian trị táo bón ở trẻ em.

Vừng đen trộn mật ong chữa viêm đại tràng, kiết lỵ

Cách làm:

  • Nguyên liệu: vừng đen (50g), mật ong nguyên chất (30ml).
  • Cách dùng: Dùng vừng đen sao vàng cho dậy mùi thơm, sau đó trộn với mật ong, cho trẻ em ăn rất tiện. Mẹ nên cho bé ăn liên tục 2-3 lần/ngày nhé!

Rau mồng tơi

Theo các tài liệu y học cổ truyền, rau mồng tơi có tác dụng nhuận tràng, thanh nhiệt, thải độc đường ruột. Thêm vào đó, chất nhầy trong loại rau này giúp thức ăn di chuyển qua ruột kết nhanh hơn, làm giảm thời gian tiêu hóa và giảm táo bón. Vì vậy, các mẹ đừng bỏ qua món canh mồng tơi nhé!

Cách làm:

  • Chuẩn bị: 500 gam rau mồng tơi.
  • Cách dùng: Mẹ nấu canh mồng tơi, thịt cua, tôm thịt hoặc thịt bằm cho con ăn hàng ngày. Sau một vài ngày, nhu động ruột sẽ trơn tru và dễ dàng hơn.

Ngâm trong nước ấm

Ngâm hậu môn bằng nước ấm có thể kích thích cơ vòng hậu môn, thúc đẩy nhu động ruột trơn tru, giúp trẻ đi đại tiện dễ dàng hơn.

Cách thực hiện: Khi trẻ mới chớm có triệu chứng táo bón, mẹ hãy chuẩn bị một chậu nước ấm, tắm cho trẻ, mỗi ngày cho trẻ ngâm mông bằng nước ấm khoảng 5-10 phút. Hoặc mẹ dùng khăn nhúng qua nước nóng rồi vắt khô, sau khi khăn nguội ấm thì đắp trực tiếp lên hậu môn của trẻ trong khoảng 30 giây đến 1 phút.

Massage bụng cho bé hàng ngày

Mát-xa có thể phòng ngừa và điều trị táo bón ở trẻ rất hiệu quả. Các bà mẹ nên đợi ít nhất 1 giờ sau khi trẻ ăn xong mới được dùng bài thuốc trị táo bón này.

Cách thực hiện: Đặt bé nằm ngửa trên mặt phẳng có phủ khăn mềm, hai chân hướng về phía mẹ. Mẹ xoa bóp đều và nhẹ nhàng quanh rốn bé theo chiều kim đồng hồ có thể giúp bé đi đại tiện thuận lợi hơn. Các mẹ chỉ cần thực hiện 2-3 lần/ngày, mỗi lần 3-5 phút.

Nha đam

Nha đam (lô hội) là nguyên liệu rất quen thuộc được sử dụng rộng rãi trong ngành thẩm mỹ và y học. Nha đam rất giàu vitamin, khoáng chất và axit amin. Đặc biệt, thành phần antraquinone trong lô hội có tác dụng nhuận tràng, có thể làm tăng lượng nước được đại tràng hấp thụ và giữ nước đọng lại trong phân.

Đồng thời, nó còn kích thích niêm mạc ruột tiết dịch nhày để giảm ma sát giữa phân và thành ruột. Anthraquinon còn giúp tăng nhu động ruột và thúc đẩy co bóp để tiêu hóa thức ăn.

Cách làm: Mẹ có thể dùng nha đam để trị táo bón cho trẻ. Chuẩn bị một nhánh nha đam tươi và một ít đường phèn. Để tránh chất đắng gây kích ứng dạ dày, sau khi đã loại bỏ hết lớp vỏ xanh, người ta loại bỏ phần ruột bên trong và cắt hình quả lựu. Cho đường phèn và nửa lít nước vào đun sôi, cho nha đam vào đun 5 phút.

Chia hỗn hợp thu được và cho trẻ uống 3 lần trong ngày. Nha đam có tính nhuận tràng mạnh nên nếu thấy phân mềm ở trẻ thì cần ngưng sử dụng ngay.

Rau dền gai

Theo y học cổ truyền, rau dền gai có vị ngọt tính hàn, có tác dụng thu liễm, thanh nhiệt, ngừng tả và trừ thấp rất tốt. Loại rau này còn chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe như chất xơ, protein cùng các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu nên không chỉ giúp đẩy lùi táo bón mà còn rất tốt cho hệ tiêu hóa của bạn.

Cách làm: Chuẩn bị 250 gam rau dền và một ít vừng đen bột. Ngâm rau trong nước muối pha loãng trong 5 phút, sau đó rửa sạch. Sau đó đun sôi, trộn với vừng đen tán thành bột cho trẻ ăn. Mẹ nên cho trẻ ăn 3 lần/tuần để ngăn ngừa táo bón.

Lá bạc hà

Lá bạc hà rất lành tính và chứa nhiều chất có lợi cho hệ tiêu hóa nên có thể dùng để chữa táo bón cho trẻ. Dùng lá bạc hà để làm dịu dạ dày, hỗ trợ tiêu hóa, giảm bớt tình trạng khó rặn khi đại tiện ở trẻ.

Cách làm: Mẹ có thể dùng 2-3 nhánh lá bạc hà tươi hãm với nước cho trẻ uống. Sau khi ngâm, rửa sạch lá, cho vào ấm giữ nhiệt, thêm 100ml nước nóng, đậy nắp và để yên trong 15 phút.

Cho trẻ uống trà khi lá trà còn ấm sau bữa ăn nên phương pháp này chỉ phù hợp với trẻ nhỏ đã tập ăn dặm.

Bồ kết

Bồ kết thường được sử dụng để làm mượt và dưỡng tóc. Và đây cũng là nguyên liệu có công dụng chữa táo bón ở trẻ. Nước bồ kết có tác dụng kích thích nhu động ruột nên giúp tăng cường hoạt động tiêu hóa, rút ngắn thời gian phân lưu lại trong đại tràng, ngăn ngừa phân bị tái hấp thu nhiều lần gây khô cứng.

Cách làm: Mẹ cần chuẩn bị khoảng 2-3 quả bồ kết. Rửa sạch, nướng chín, cho vào nồi đun sôi trong 10 phút với nửa lít nước. Sau khi nước nguội, dùng xi lanh hút một ít nước, xịt vào hậu môn của trẻ. Phương pháp này chỉ phù hợp với bé trên 1 tháng tuổi.

Lá hẹ

Lá hẹ có vị ngọt, cay, tính ấm, không độc, có thể dùng chữa táo bón ở trẻ em rất an toàn. Thành phần Vitamin, canxi, phốt pho, chất xơ, thiamine, riboflavin. Chất xơ trong lá hẹ rất có lợi cho sức khỏe. Khi sử dụng đúng cách, lá hẹ sẽ giúp loại bỏ các chất có hại trong đường ruột và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn.

Cách làm: Mẹ cần chuẩn bị một lượng lá hẹ tươi vừa đủ, sau đó ngâm nguyên liệu trong nước muối nhạt 15 phút rồi rửa sạch nhiều lần. Sau đó cho vào cối giã nhuyễn lấy nước cốt, chắt lấy nước cốt pha với 100ml nước đun sôi còn ấm và uống thường xuyên, ngày 1 lần.

Mận khô

Mận khô là một giải pháp rất phổ biến để điều trị táo bón ở trẻ em. Mận khô chứa nhiều polyphenol hơn. Hoạt tính chống oxy hóa này kích thích nhu động tiêu hóa của dạ dày và ruột. Từ đó giúp khắc phục các triệu chứng khó tiêu, đầy bụng, táo bón,…

  • Chuẩn bị: Mẹ cần chuẩn bị 500 gam mận với 200 gam mật ong nguyên chất.
  • Cách làm: Mận tươi rửa sạch, thái miếng đều nhau, phơi nắng 3-5 ngày, sau đó ngâm mật ong mang sấy 30 phút. Mẹ dùng lọ để bảo quản mận. Cho trẻ ăn 2-3 quả mỗi ngày hoặc mẹ đun mận trong nước sôi cho trẻ uống như trà.

Nho khô

Bí quyết dân gian dùng nho khô trị táo bón cho trẻ chỉ phù hợp với trẻ trên 8 tháng tuổi. Mẹ nên cho con uống nước nho khô vào buổi sáng để phát huy tốt công dụng trị táo bón.

Nhờ hàm lượng chất xơ dồi dào trong nho khô có thể kích thích nhu động ruột và giúp hấp thụ chất thải trong lòng ruột. Từ đó giúp làm sạch đường ruột, ngăn ngừa rối loạn tiêu hóa.

  • Chuẩn bị: Mẹ cần chuẩn bị khoảng 4-5 quả nho khô.
  • Cách làm: Sau đó, nho được ngâm qua đêm trong một cốc nước lọc. Sáng hôm sau, khi nho đã nở, bạn vớt ra vắt lấy nước cốt cho con uống.

Khi nào nên cho bé đi khám bác sĩ?

Táo bón ở trẻ thường không nguy hiểm nhưng nếu cha mẹ để tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến một số biến chứng hoặc tiềm ẩn nhiều bệnh lý khác. Vì vậy, hãy đưa con bạn đến bác sĩ ngay nếu tình trạng tỉnh táo kéo dài trong 2 tuần hoặc nếu:

  • Đầy hơi hoặc chướng bụng.
  • Đứa trẻ không chịu ăn.
  • Sốt cao.
  • Phân có máu hoặc đau khi đi tiêu.
  • Sụt cân.
  • Sa trực tràng (một phần của ruột nhô ra khỏi hậu môn).

Biến chứng táo bón

Trẻ bị táo bón lâu ngày, trở thành bệnh mãn tính sẽ có một số biến chứng, như:

  • Phân bị tắc nghẽn;
  • Đau vùng xung quanh hậu môn, gây vết thương hoặc vết nứt hậu môn;
  • Trĩ, sa trực tràng.
  • Hiện tượng “ị đùn”, trong đó một lượng lớn phân bị mắc kẹt trong ruột, chỉ cho phép chất lỏng đi qua và thoát ra ngoài. Nhiều bậc cha mẹ và bác sĩ thường nhầm nó với bệnh tiêu chảy.

Cách giảm nguy cơ táo bón ở trẻ

Có nhiều cách cha mẹ có thể áp dụng tại nhà để giảm nguy cơ táo bón ở trẻ như:

  • Massage bụng cho trẻ: Đây là cách trị táo bón ở trẻ giúp kích thích nhu động ruột hoạt động hiệu quả. Mẹ chỉ cần hơ nóng lòng bàn tay, áp lên rốn, xoa bụng bé theo chiều kim đồng hồ quanh rốn, sau đó xoa theo chiều ngược chiều kim đồng hồ. Phương pháp này không chỉ giúp trẻ dễ chịu mà còn trị táo bón nhanh chóng.
  • Cho trẻ ăn nhiều rau xanh và quả chín: Cho trẻ ăn nhiều chất xơ và vitamin là cách tốt nhất để trị táo bón ở trẻ. Mỗi bữa ăn, mẹ có thể bổ sung thêm một số loại rau nhuận tràng như: mồng tơi, rau lang, rau đay hoặc bưởi, cam, đu đủ… Ngoài ra, mẹ có thể ép trái cây hoặc làm sinh tố cho trẻ dễ uống.
  • Cho trẻ uống nhiều nước: Hãy tạo thói quen cho trẻ uống một cốc nước ấm khi trẻ thức dậy vào buổi sáng. Điều này giúp bé đào thải độc tố ra ngoài và hạn chế triệu chứng táo bón. Đặc biệt khi trẻ bị táo bón, mẹ nên cho trẻ uống đủ nước mỗi ngày.
  • Dạy trẻ đi đại tiện đúng giờ: Mẹ nên hình thành thói quen tốt này ngay từ khi trẻ còn nhỏ. Thói quen tập trung đại tiện và đi đại tiện đúng giờ sẽ giúp bé hình thành phản xạ có điều kiện, thúc đẩy quá trình đại tiện diễn ra suôn sẻ, điều trị táo bón hiệu quả.
  • Khuyến khích hoạt động thể chất thường xuyên: Hoạt động thể chất thường xuyên giúp kích thích chức năng ruột hoạt động bình thường.

Tìm hiểu thêm cách trị táo bón ở trẻ cùng Fitobimbi.vn

Nếu bạn đang tìm kiếm những sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa cho trẻ cho thành phần thảo dược an toàn và chất lượng, hay đơn giản là tìm những tips khắc phục táo bón cho bé yêu, hãy đến với Fitobimbi.vn.

Tại đây, phụ huynh sẽ tìm thấy những mẹo chăm sóc sức khỏe dành cho bé, cũng như được cung cấp những sản phẩm chức năng tốt nhất cho trẻ.

Bạn quan tâm thì hãy liên hệ Fitobimbi.vn tai:

  • Website: https://fitobimbi.vn/
  • Trụ sở chính Công ty cổ phần dược phẩm Delap: Biệt thự số L09, lô đất L11, Khu đô thị mới Dương Nội, P.Dương Nội, Q.Hà Đông, Hà Nội
  • Văn phòng: Tầng 6, Tòa nhà Viwaseen, số 48 Phố Tố Hữu, P.Trung Văn, Q.Nam Từ Liêm, Hà Nội
  • Điện thoại: 024.38.80.2288

Cách trị táo bón cho trẻ theo dân gian an toàn và hiệu quả được chia sẻ trên đây hy vọng sẽ giúp cha mẹ nhận biết và xử lý phần nào tình trạng táo bón.

LEAVE A REPLY