Lô đề không hẳn là trò chơi dựa vào tâm linh hay sở thích mà còn đòi hỏi người tham gia phải có những tính toán nhất định về nước đi của bản thân để tăng tỷ lệ trúng thưởng. Là một người nghiên cứu lâu năm, mình xin chia sẻ với các bạn một số kiến thức cơ bản về trò chơi này. Lô đề là gì? Lô đề có từ bao giờ?
Xem Nhanh
Lô đề là gì?
Lô đề là khái niệm dùng để chỉ trò chơi cá cược dự đoán kết quả quay thưởng hàng ngày, trong đó đoán 2 hoặc 3 số cuối của giải đặc biệt được gọi là đề, và đoán 2 hoặc 3 số cuối của tất cả các giải là lô.
- Nổ hũ cũng là một trò chơi đỏ đen đang được nhiều người chơi nhất hiện nay
Người tham gia phải tuân thủ các quy tắc của xổ số và sẽ nhận được giải thưởng nếu họ trúng thưởng theo bảng ăn lô đề ban đầu. Lô đề phổ biến ở miền Bắc hơn miền Nam và miền Trung. Địa chỉ ghi lô đề dễ dàng bắt gặp trên đường phố các tỉnh phía Bắc và đặc biệt ở các quán trà đá tại Hà Nội, trong khi hai khu vực còn lại do các đại lý xổ số chiếm ưu thế.
Tuy không được nhà nước công nhận là hợp pháp nhưng lô đề vẫn được người dân ba miền bắc, trung, nam ưa chuộng vì dễ trúng hơn và chi phí chơi không quá lớn. Loại hình giải trí này rất đa dạng về thể loại, cách chơi, cách thức soi cầu. Người tham gia cần tìm hiểu rõ ràng về lô đề là gì, lô xiên là bao nhiêu, lô xiên 1 bao nhiêu,… để tránh nhầm lẫn trong khi chơi.
Lô đề có từ bao giờ?
Vào thời nhà Thanh (1664-1912) hơn hai thế kỷ trước, một hình thức tượng hình đã xuất hiện gọi là “Hoa hội” (花会). Khi người Trung Quốc cổ đại di cư đến Việt Nam với số lượng lớn vào những năm 1800, họ đã mang theo trò chơi này. Trận đấu đỏ đen đã sớm chiếm lĩnh làng cá độ ở Sài Gòn.
Trong những năm qua, một phiên bản Việt hóa của trò chơi đã xuất hiện với tên gọi Đề 36 con. Khi các nhà cai trị người Pháp đến Sài Gòn, họ phát hiện ra rằng Đề 36 con đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của mọi người. Tất cả mọi người ở đây từ nông dân đến quý tộc đều yêu thích trò chơi này. Năm 1891, Edmon Courtois đã ghi nhận trong nghiên cứu về Bắc Kỳ Pháp Đôi: “Các quan chức triều đình, học giả, thương nhân và người ăn xin, mọi người đều chơi Đề 36 con”.
Đề 36 con dựa trên 36 nhân vật huyền thoại của Trung Quốc thể hiện ngôi trường dưới hình dạng động vật. Ví dụ, nhân vật Yu Li có liên quan đến con voi, thân phận của anh ta ở kiếp trước. 35 nhân vật còn lại bao gồm từ King Thai Peng (26 tuổi, rồng) đến anh chàng đồ tể Chit Taik (14, chó).
Các con bạc sẽ thuê chân và chạy quanh các đường phố để thu tiền đặt cược của mọi người, số tiền này có thể gấp 30 lần số tiền đã bỏ ra. Trong một số phiên bản, nhà cái còn đưa ra những gợi ý hoặc câu đố bí mật để tiết lộ con vật đã chọn. Vào cuối buổi chiều, những người chạy sẽ công bố con vật chiến thắng, trước sự vui mừng, hoặc là sự thất vọng của những người đặt cược.
Câu đố được cố ý viết theo các thuật ngữ chung. Nhà văn Võ Kỳ Điền đã viết về sự nguy hiểm của Đề 36 con trong truyện ngắn Ông Bảy Thợ rèn. Trong công việc, một cụ già đã phải rất vất vả mới giải được câu đố hóc búa mà nhà cái đưa ra: “Người sáng suốt phải nhìn trước trông sau”. “Trông sau” ở đây nghĩa là “quay lại”, và thế là nhân vật ông lão suy đoán “quay lại” có nghĩa là con heo quay.
“Các chú ưa ăn heo quay” Ông Bảy hét lên. “Tôi chắc chắn đó là con heo”. Ông lão đặt cược vào con heo (7) để rồi nhận rằng con xổ ra là con vịt (27).
Những người chơi cá cược cũng thường lý giải giấc mơ là chọn 1 trong 36 con vật. Ví dụ, nếu một người mơ thấy một con dê, họ sẽ đặt cược vào con số tương ứng (35). Người dự đoán sẽ đưa ra một tấm bảng có 36 con vật và các bộ phận của con người. Vì vậy, một giấc mơ có hình ảnh của một cái tai sẽ ám chỉ đến Tai Peng (26); giấc mơ về một cái cổ sẽ khiến người ta đặt cược vào Jitsuang (28, gà trống), v.v.
Ban đầu, chơi Đề 36 con bị cấm trong thời Pháp thuộc, nhưng nhanh chóng trở lại do tính chất dễ kiếm lời. Để hỗ trợ nền kinh tế thuộc địa đang phát triển, Toàn quyền Paul Burt đã biến Đề 36 con thành một nguồn thu nhập quan trọng, ký hợp đồng độc quyền với các thương gia Trung Quốc để tổ chức rút thăm trúng thưởng. Đổi lại, các nước thuộc địa sẽ nhận được phần trăm lợi nhuận từ Đề 36 con, cũng như phí cấp phép. Trong năm đầu tiên sau khi hợp đồng được ký kết, quốc gia thuộc địa này đã huy động được 960.000 France chỉ riêng ở Bắc Kỳ
Sau Thế chiến thứ hai ở Sài Gòn, Đề 36 con vẫn là trò chơi phổ biến nhất trong các sòng bạc như Grand Monde hay Cloche d’Or. Nhưng trò chơi đã thu hút sự chỉ trích từ các nhà cải cách xã hội vì sự phổ biến của nó đối với tầng lớp lao động. Các vấn nạn như Tự tử, phá sản, gia đình bần cùng … là hậu quả của Đề 36 con
Các quan chức thuộc địa trả lời rằng những tệ nạn xã hội này đã được phóng đại. Họ cho rằng mọi người bị mắc kẹt vì nhiều lý do. Họ cho rằng những người chơi xổ số chỉ đang cố gắng cứu vãn chút thể diện cuối cùng khi họ tố cáo Đề 36 con, thay vì thừa nhận rằng các khoản đầu tư của họ là sai lầm.
Nhưng cuối cùng, các nhà cải cách xã hội dưới thời vua Bảo Đại (1949-1955) đã thành công trong việc cấm trò chơi này. Tuy nhiên, các nhà cái Trung Quốc đã lách luật bằng cách tạo ra một trò chơi mới: Đề 40 con. Đề 40 Con bao gồm các nhân vật mới như Ông Táo (thần bếp) và Thúy Kiều trong Truyện Kiều của Nguyễn Du. Vấn đề với phiên bản này hầu như vẫn giữ nguyên cho đến ngày nay.
Sau khi thống nhất đất nước thì nhà nước phá bỏ các cơ sở cá cược bất hợp pháp và chính thức phát hành xổ số quốc gia, Đề 40 Con được chuyển thành xổ số. Nhưng không giống như các hình thức trước đó, các con số dựa trên hai chữ cái cuối cùng của xổ số các số từ 1 đến 99.
Xổ số bắt đầu xuất hiện ở Việt Nam từ khi nào?
Khoảng cuối những năm 90, vé số lần đầu tiên xuất hiện ở nước ta. Lúc đầu nó xuất hiện như một trò chơi lô tô tại các hội chợ, nhưng sau đó nó bị nhà nước kiểm soát và những tấm vé số đầu tiên đã được phát hành.
Ngay từ đầu chỉ phát hành với quy mô nhỏ lẻ, đến nay vé số đã có mặt ở khắp các tỉnh thành trên cả nước. Mỗi tỉnh đều có Công ty TNHH một thành viên Xổ số kiến thiết riêng với mạng lưới chi nhánh và đại lý rộng khắp cả nước.
Để đáp ứng nhu cầu giải trí ngày càng cao của mọi người, hiện nay có hai loại hình xổ số chính là Vietlott và xổ số kiến thiết (xổ số truyền thống và xổ số cào biết ngay kết quả). Trong đó, vé số được chia theo từng khu vực cụ thể:
- Xổ số miền bắc.
- Xổ số kiến thiết Miền Nam.
- Xổ số kiến thiết Miền Trung.
Mỗi khu vực, mỗi loại hình xổ số đều có cơ cấu giải thưởng khác nhau, với những quy định chặt chẽ về thời gian quay thưởng hàng tuần. Đặc biệt, hình thức xổ số Vietlott áp dụng cơ hội cộng dồn giải thưởng không có người trúng thưởng. Chính vì vậy mà phần thưởng có khi lên tới hàng trăm tỷ đồng.
Là một hình thức hoạt động đặc biệt, xổ số kiến thiết thuộc sở hữu nhà nước, 100% vốn nhà nước. Tối đa 30% số tiền thu được từ sự kiện này được chuyển vào ngân sách và 55% cho người chơi. Vì vậy, khẩu hiệu “Xổ số kiến thiết ích nước” đã phản ánh đúng bản chất của xổ số kiến thiết nước ta ngay từ những ngày đầu thành lập.
Khi nào thì dân biết tới lô đề?
Lô đề là một dạng biến thể của xổ số. Tuy nhiên, vì không phải là trò chơi chính thức nên nhà nước không quản lý và thu lợi nhuận từ sự kiện. Đánh bạc thậm chí còn bị coi là bất hợp pháp
Có lẽ một khi xổ số kiến thiết được tung ra thị trường, không lâu sau đó thì lô đề nở rộ và nó tồn tại song song với xổ số. Lô đề đã trở nên rất gần gũi với đời sống của người dân, từ nông thôn đến thành thị. Lô đề được chia thành các loại sau:
- Đánh đề: Dự đoán trúng 2 số cuối giải đặc biệt.
- Đánh lô: Đoán đúng 2 số cuối của tất cả các giải trong bảng KQXS
Từ cách chơi vé số cổ điển ghi tại quầy, cửa hàng bán vé số, quán cà phê ven đường,… đến ngày nay, hình thức lô đề online đã xuất hiện và phát triển mạnh mẽ với các hình thức khác đa dạng hơn, người chơi có nhiều sự lựa chọn hơn. Đặc biệt những hình thức này rất dễ trúng và có tỷ lệ ăn tiền cao. Chính vì vậy mà đôi khi chúng còn “sôi động” và có nhiều người tham gia hơn so với xổ số truyền thống.
Hạn chế duy nhất của lô đề là không chịu sự quản lý của nhà nước nên thường gắn với tệ nạn xã hội.